Η ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ Σ.Τ.Ε
ΣτΕ 1133/2008
[Χώρος ανέγερσης Δημαρχείου]
Πρόεδρος: Κ. Μενουδάκος
Εισηγητής: Όλγα Παπαδοπούλου
Δικηγόροι: Ι. Παϊτατζόγλου, Π. Χρυσοστομίδης, Δ. Πρωτόπαπας
Ο χώρος ανέγερσης του καταστήματος, όπου στεγάζονται οι κεντρικές υπηρεσίες του Δήμου, πρέπει να βρίσκεται εντός των ορίων του οικισμού που καθορίστηκε ως έδρα του. Μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις, και εφόσον συντρέχουν πολεοδομικοί λόγοι που καθιστούν αδύνατη τη χωροθέτηση του κεντρικών υπηρεσιών του Δήμου εντός των ορίων αυτού του οικισμού, είναι δυνατόν να καθορισθεί μετά από έγκριση τοπικού ρυμοτομικού σχεδίου άλλος χώρος προς ανέγερση του δημοτικού καταστήματος. Συνεπώς, είναι ακυρωτέα απόφαση περί καθορισμού του χώρου ανέγερσης του Δημαρχείου σε οικισμό που έπαυσε να αποτελεί έδρα του Δήμου.
3. Επειδή, με τις κρινόμενες αιτήσεις ζητείται η ακύρωση των εξής πράξεων, που περιγράφονται ειδικότερα στην προηγούμενη σκέψη: Με την πρώτη αίτηση [αριθμ. καταθέσεως Ε. 1461/2002] ζητείται η ακύρωση: α) των υπ’ αριθμ. 14/24.1.2002 και 15/24.1.2002 αποφάσεων της Επιτροπής του άρθρου 18 του ν. 2218/1994 Περιφέρειας Ηπείρου, β) των υπ’ αριθμ. 187/2001 και 193/2001 αποφάσεων του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Γεωργίου Καραϊσκάκη, και γ) της υπ’ αριθμ. 2918/1972 αποφάσεως του Νομάρχη Άρτας (Δ΄140), με την οποία εγκρίθηκε το ρυμοτομικό σχέδιο του νέου οικισμού «Διάσελλο» του Νομού Άρτας [ήδη οικισμός «Παναγιά»]. Με τη δεύτερη αίτηση [αριθμ. καταθέσεως Ε. 3487/2002] ζητείται η ακύρωση: α) της 47/2002 αποφάσεως του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας Ηπείρου, περί τροποποιήσεως του ρυμοτομικού σχεδίου του οικισμού «Παναγιά» στο ΟΤ 26, β) της ως άνω 2918/1972 αποφάσεως του Νομάρχη Άρτας, γ) της 187/2001 αποφάσεως του Δημοτικού Συμβουλίου, και δ) της 1/27.2.2002 γνωμοδοτήσεως του Περιφερειακού ΣΧΟΠ Ηπείρου. Τέλος, με την τρίτη αίτηση [αριθμ. καταθέσεως Ε. 5173/2002] ζητείται η ακύρωση: α) της 2169/3.6.2002 περιλήψεως της διακηρύξεως για την ανάδειξη αναδόχου του έργου «Κατασκευή Δημαρχείου», β) του από 26.2.2002 σχετικού πρακτικού της επιτροπής διαγωνισμού, γ) της 62/29.6.2002 αποφάσεως της Δημαρχιακής Επιτροπής, με την οποία εγκρίθηκε το προαναφερθέν πρακτικό της επιτροπής διαγωνισμού, δ) της 104/2002 οικοδομικής αδείας, ε) της 2918/1972 αποφάσεως του Νομάρχη Άρτας, και στ) της 47/2002 αποφάσεως του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας Ηπείρου.
5. Επειδή, στην παρ. 7 του άρθρου 14 του π.δ. 18/1989 (Α' 8), όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 7 του ν. 2944/2001 (Α΄222), ορίζονται τα εξής: «Αν με το ίδιο δικόγραφο προσβάλλονται πράξεις που ανήκουν στην αρμοδιότητα περισσότερων Τμημάτων, η υπόθεση εισάγεται στο Τμήμα που είναι αρμόδιο για τη χρονολογικά προηγούμενη πράξη και εκδικάζεται από αυτό. Αν η πράξη αυτή προσβάλλεται απαραδέκτως, το Τμήμα μπορεί είτε να εκδικάσει εξ ολοκλήρου την υπόθεση είτε να την παραπέμψει κατά τα λοιπά στον αρμόδιο σχηματισμό. Οι διατάξεις για το απαράδεκτο λόγω έλλειψης συνάφειας εφαρμόζονται και στην περίπτωση αυτή ...». Περαιτέρω, στο π.δ. 361/2001 (Α'244) ορίζεται ότι στο Ε' Τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας «υπάγονται τα ένδικα βοηθήματα και μέσα που αφορούν διαφορές οι οποίες ανακύπτουν από την εφαρμογή της νομοθεσίας για: α)... ε) τη χωροταξία, την πολεοδομία και τη δόμηση γενικά ...» (άρθρο 5 παρ. 1), ενώ στο Δ' Τμήμα του Δικαστηρίου «υπάγονται τα ένδικα βοηθήματα και μέσα που αφορούν διαφορές οι οποίες δεν ανήκουν στην αρμοδιότητα των άλλων Τμημάτων ...» (άρθρο 4 παρ. 1), καθώς και «οι αιτήσεις ακυρώσεως κατά πράξεων της διαδικασίας που προηγείται της σύναψης σύμβασης του Δημοσίου, οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης και των λοιπών νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου» (άρθρο 4 παρ. 2).
6. Επειδή, χρονικώς προηγούμενη από τις προσβαλλόμενες με τις κρινόμενες αιτήσεις πράξη είναι η 2918/1972 απόφαση του Νομάρχη Άρτας, με την οποία εγκρίθηκε το ρυμοτομικό σχέδιο του νέου οικισμού «Διάσελλο» και καθορίσθηκαν οι όροι δομήσεως του οικισμού αυτού. Η πράξη αυτή υπάγεται στην αρμοδιότητα του Ε' Τμήματος του Δικαστηρίου, σύμφωνα με το άρθρο 5 παρ. 1 του π.δ. 361/2001. Εξ άλλου, ναι μεν, όπως θα εκτεθεί κατωτέρω, η προαναφερθείσα πράξη προσβάλλεται απαραδέκτως, πλην το Τμήμα, για λόγους οικονομίας της δίκης, κρίνει ότι πρέπει να κρατήσει και να εκδικάσει στο σύνολό της την υπόθεση, σύμφωνα με τις εκτεθείσες στην προηγούμενη σκέψη διατάξεις.
8. Επειδή, αρμόδιο δικαστήριο για την εκδίκαση της κρινομένης αιτήσεως ακυρώσεως είναι, καθ’ ο μέρος αυτή στρέφεται κατά της 104/2002 οικοδομικής αδείας, το Διοικητικό Εφετείο Πατρών (βλ. άρθρο 1 παρ. 1 περ. θ' του ν. 702/1977 [Α' 268], όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 1 παρ. 1 του ν. 2944/2001 [Α' 222]). Λόγω, όμως, της συνάφειας της οικοδομικής αυτής αδείας με τις λοιπές προσβαλλόμενες πράξεις, συντρέχει ειδικός λόγος, συνιστάμενος στην οικονομία της δίκης, να διακρατηθεί η υπόθεση και να εκδικασθεί, στο σύνολό της, από το Συμβούλιο της Επικρατείας, σύμφωνα με το άρθρο 34 παρ. 1 του ν. 1968/1991 (ΑΊ 50) (βλ. ΣΕ 3487/2003 κ.ά.).
10. Επειδή, οι 187/2001 και 193/2001 αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου, με τις οποίες, όπως προεκτέθηκε, το όργανο αυτό γνωμοδότησε να χαρακτηρισθεί συγκεκριμένη έκταση, ευρισκόμενη στον οικισμό «Παναγιά», ως χώρος για την ανέγερση Δημαρχείου, καθώς και η συναφής 1/27.2.2002 γνωμοδότηση του Περιφερειακού ΣΧΟΠ Ηπείρου, που μνημονεύονται στο προοίμιο της 47/2002 αποφάσεως του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας Ηπείρου, περί τροποποιήσεως του ρυμοτομικού σχεδίου του οικισμού «Παναγιά» στο ΟΤ 26, στερούνται εκτελεστότητας και προσβάλλονται, για τον λόγο αυτό, απαραδέκτως. Απαραδέκτως προσβάλλονται, εξ άλλου, και οι 14/24.1.2002 και 15/24.1.2002 αποφάσεις της Επιτροπής του άρθρου 18 του ν. 2218/1994 Περιφέρειας Ηπείρου, με τις οποίες απορρίφθηκαν προσφυγές του αιτούντος κατά των ανωτέρω, μη εκτελεστών, πράξεων του Δημοτικού Συμβουλίου.
11. Επειδή, η 2918/1972 απόφαση του Νομάρχη Άρτας (Δ΄ 140), με την οποία εγκρίθηκε το ρυμοτομικό σχέδιο του νέου οικισμού «Διάσελλο» και καθορίσθηκαν οι όροι δομήσεως του οικισμού αυτού, προσβάλλεται εκπροθέσμως, μετά πάροδο χρονικού διαστήματος τριάντα περίπου ετών από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
12. Επειδή, η προαναφερθείσα 47/2002 απόφαση του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας Ηπείρου, με την οποία τροποποιήθηκε το ρυμοτομικό σχέδιο στο ΟΤ 26 για τον καθορισμό χώρου ανεγέρσεως Δημαρχείου και η 104/2002 οικοδομική άδεια για την ανέγερση Δημαρχείου στο εν λόγω ΟΤ, συνιστούν εκτελεστές διοικητικές πράξεις, παραδεκτώς προσβαλλόμενες, με την δεύτερη και την τρίτη από τις κρινόμενες αιτήσεις, αντιστοίχως.
13. Επειδή, απαραδέκτως προσβάλλονται η 2169/3.6.2002 περίληψη της διακηρύξεως για την ανάδειξη αναδόχου του έργου «Κατασκευή Δημαρχείου» και το από 26.2.2002 πρακτικό της επιτροπής του διεξαχθέντος δυνάμει της ανωτέρω διακηρύξεως διαγωνισμού, ως ενσωματωθείσες στην 62/29.6.2002 απόφαση της Δημαρχιακής Επιτροπής, με την οποία εγκρίθηκε το πρακτικό της επιτροπής διαγωνισμού για την ανάδειξη του αναδόχου κατασκευής του Δημαρχείου. Η τελευταία αυτή απόφαση αποτελεί τη μόνη εκτελεστή και παραδεκτώς προσβαλλόμενη με την τρίτη αίτηση ακυρώσεως πράξη.
14. Επειδή, οι παραδεκτώς, κατά τα ανωτέρω, προσβαλλόμενες πράξεις, ήτοι η 47/2002 απόφαση του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας Ηπείρου, περί τροποποιήσεως του ρυμοτομικού σχεδίου του οικισμού «Παναγιά», η 104/2002 οικοδομική άδεια για την ανέγερση Δημαρχείου και η 62/29.6.2002 απόφαση της Δημαρχιακής Επιτροπής, με την οποία εγκρίθηκε το πρακτικό της επιτροπής διαγωνισμού για την ανάδειξη αναδόχου κατασκευής του Δημαρχείου, είναι συναφείς, προσβάλλονται δε με έννομο συμφέρον από τον αιτούντα, δημότη του Δήμου Γεωργίου Καραϊσκάκη, ο οποίος είχε ασκήσει άλλη, αυτοτελή αίτηση ακυρώσεως κατά του π.δ. 258/2001, περί μεταφοράς της έδρας του ως άνω Δήμου από τον οικισμό «Διάσελλο» στον οικισμό «Παναγιά», και ο οποίος υποστηρίζει ότι μη νομίμως καθορίσθηκε ο οικισμός «Παναγιά» ως χώρος ανεγέρσεως του Δημαρχείου, αντί του οικισμού «Διάσελλο» (πρβλ. ΣΕ 3068/2001 επτ).
15. Επειδή, με το άρθρο 1 του ν. 2539/1997 συνεστήθησαν στους νομούς της Χώρας οι πρωτοβάθμιοι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοικήσεως και ορίσθηκε η έδρα τους. Στο Νομό Άρτας συνεστήθη, όπως προαναφέρθηκε, ο Δήμος Γεωργίου Καραϊσκάκη, έδρα δε του νέου Δήμου ορίσθηκε, με τον ίδιο νόμο, ο οικισμός «Διάσελλο» της τέως ομώνυμης Κοινότητας. Περαιτέρω, στο άρθρο 2 του νόμου αυτού ορίζεται ότι «[τ]ο σύνολο των εδαφικών περιφερειών των ΟΤΑ που συνενώνονται σε νέο δήμο ή κοινότητα, καθώς και των συνοικισμών που προσαρτώνται, αποτελεί την ενιαία εδαφική περιφέρεια του νέου αυτού ΟΤΑ» (παρ. 8), ότι «[σ]τους δήμους και τις κοινότητες που συνιστώνται με [το ν. 2539/1997] η εδαφική περιφέρεια κάθε καταργούμενου ΟΤΑ και κάθε προσαρτώμενου συνοικισμού αποτελεί υποδιαίρεση της ενιαίας εδαφικής περιφέρειας του νέου δήμου ή κοινότητας και προσδιορίζεται με τον όρο δημοτικό ή κοινοτικό διαμέρισμα, το οποίο περιλαμβάνει και τον πληθυσμό του καταργηθέντος ΟΤΑ ή προσαρτηθέντος συνοικισμού» (παρ. 10) και ότι «[έ]δρα κατά το άρθρο 1 του [ν. 2539/1997] είναι ο συνοικισμός στον οποίο εγκαθίστανται οι κεντρικές υπηρεσίες του Δήμου» (παρ. 12). Κατά το άρθρο 11 δε του ανωτέρω νόμου, «[η] διοικητική εξυπηρέτηση των κατοίκων γίνεται από το προσωπικό των αρμοδίων υπηρεσιών του δήμου, οι οποίες μπορεί να εγκαθίστανται στα δημοτικά διαμερίσματα, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος νόμου, του ισχύοντος κάθε φορά δημοτικού και κοινοτικού κώδικα και του οργανισμού εσωτερικής υπηρεσίας του δήμου» (παρ. 1). Εξ άλλου, σύμφωνα με το άρθρο 105 παρ. 1 του π.δ/τος 410/1995 (Α' 231), που εφαρμόζεται αναλόγως και στους δήμους δυνάμει του άρθρου 119 του αυτού π.δ/τος, «[ο]ι κοινότητες είναι υποχρεωμένες να έχουν στην έδρα τους ιδιαίτερο κατάστημα για τη στέγαση και τη λειτουργία των υπηρεσιών τους». Περαιτέρω, τα π.δ. της 24.4/3.5.1985 (Δ΄ 181) και 20/30.8.1985 (Δ' 414) ρυθμίζουν τα σχετικά με τον καθορισμό των ορίων και την πολεοδόμηση των οικισμών, οι οποίοι, κατά την εκάστοτε τελευταία απογραφή, έχουν πληθυσμό μέχρι και 2000 κατοίκους (βλ. ήδη τα άρθρα 79 επ. του Κώδικα βασικής πολεοδομικής νομοθεσίας [ΚΒΠΝ, π.δ. της 14/27.7.1997, Δ' 580]). Ειδικότερα, σύμφωνα με τα ανωτέρω διατάγματα, η πολεοδόμηση ή η επέκταση των οικισμών αυτών γίνεται με την έγκριση σχετικής πολεοδομικής μελέτης, που έχει τις συνέπειες εγκρίσεως σχεδίου πόλεως κατά τις διατάξεις του ν.δ. της 17.7/16.8.1923. Σύμφωνα δε με τα άρθρα 2 παρ. 1 και 29 του ν.δ. της 17.7/16.8.1923 (Α' 228), και τα άρθρα 6 και 26 του ν. 1337/1983 (Α' 33) (βλ. ήδη τα άρθρα 152 παρ. 10, 153 παρ. 1, 38 παρ. 2, 43 παρ. 4 και 114 του ΚΒΠΝ), ο καθορισμός των χώρων ανεγέρσεως των κτηρίων που εξυπηρετούν δημόσιο, δημοτικό ή κοινωφελή σκοπό υπόκειται σε πολεοδομικό σχεδιασμό. Οι χώροι αυτοί πρέπει να καθορίζονται κατ' αρχήν σε περιοχές με εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο, κατ' εξαίρεση δε, σε περίπτωση δηλαδή κατά την οποία αυτό είναι ανέφικτο ή ιδιαίτερα δυσχερές, επιτρέπεται ο καθορισμός τους σε περιοχές εκτός σχεδίου, με την έγκριση τοπικού ρυμοτομικού σχεδίου (βλ. ΣΕ 3068/2001 επτ).
16. Επειδή, όπως έχει κριθεί, από το συνδυασμό των διατάξεων που παρατίθενται ανωτέρω συνάγεται ότι ο χώρος ανεγέρσεως του καταστήματος όπου στεγάζονται οι κεντρικές υπηρεσίες του Δήμου πρέπει, κατ' αρχήν, να ευρίσκεται εντός των ορίων του οικισμού που καθορίστηκε ως έδρα του Δήμου. Σε εξαιρετικές μόνο περιπτώσεις, εάν συντρέχουν πολεοδομικοί λόγοι που καθιστούν αδύνατη τη χωροθέτηση του κεντρικών υπηρεσιών του Δήμου εντός των ορίων ταυ οικισμού αυτού, είναι δυνατόν να καθορισθεί άλλος χώρος προς ανέγερση του δημοτικού καταστήματος, αλλά μόνο με έγκριση τοπικού ρυμοτομικού σχεδίου για το σκοπό αυτόν (βλ. ΣΕ 3068/2001 επτ, 3362/2000).
17. Επειδή, από το ιστορικό της υποθέσεως ………, προκύπτει ότι η τροποποίηση, με την 47/2002 απόφαση του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας Ηπείρου, του ρυμοτομικού σχεδίου του οικισμού «Παναγιά» στο ΟΤ 26, προκειμένου να καθορισθεί ο χώρος ανεγέρσεως του Δημαρχείου του Δήμου Γεωργίου Καραϊσκάκη και οι όροι δομήσεως του, έγινε μετά την έκδοση του π.δ. 258/2001, περί μεταφοράς της έδρας του Δήμου από τον οικισμό «Διάσελλο» στον οικισμό «Παναγιά», προκειμένου να κατασκευασθεί το Δημαρχείο στην ορισθείσα με το διάταγμα αυτό νέα έδρα του Δήμου. Εφόσον, όμως, με την υπ' αριθμ. 3400/2006 απόφαση του Γ' Τμήματος του Δικαστηρίου, το προαναφερθέν π.δ. 258/2001 ακυρώθηκε, έδρα δε του Δήμου εξακολουθεί να είναι ο οικισμός «Διάσελλο», που ορίσθηκε με το ν. 2539/1997, η ανωτέρω απόφαση του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας Ηπείρου περί καθορισμού του χώρου ανεγέρσεως του Δημαρχείου σε οικισμό που δεν αποτελεί πλέον την έδρα του Δήμου καθίσταται ακυρωτέα, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη. Περαιτέρω δε, πρέπει επίσης να ακυρωθούν και οι ερειδόμενες στην απόφαση αυτή του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας υπ' αριθμ. 104/2002 οικοδομική άδεια και υπ' αριθμ. 62/29.6.2002 απόφαση της Δημαρχιακής Επιτροπής.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου